Nog een column voor Buonissimo:

Buon 25 Aprile!

Buon 25 Aprile!

 

Buon 25 aprile!

Je voelt je pas echt ingeburgerd als je je de Italiaanse feestdagen eigen maakt. Natuurlijk, de Italianen hebben er een aantal ingeleverd om binnen Europa in gelijke pas te lopen. Dus sneuvelden Hemelvaartsdag en Tweede Pinksterdag. Liever hielden ze vast aan 6 januari, 1 november en 8 december - de onbevlekte ontvangenis van Maria.

Natuurlijk is daar ook de dag van de Republiek: 2 juni 1946, toen men middels een referendum voor de nieuwe staatsvorm koos. Na het aftreden van Koning Vittorio Emanuele III die Mussolini in het zadel had geholpen, moesten ook Koning Umberto II en zijn Belgische vrouw Marie José het veld ruimen. De mei-koningin en haar familie werden voorgoed verbannen. Vooruit dan, sinds een grondwetswijziging in 2002 mogen de nazaten het land weer bezoeken, zodat kleinzoon Emanuele Filliberto kon schitteren in tv-programma’s als Dancing with the stars. De dag wordt geëerd met een militaire parade op Via dei Fori Imperiali, maar ik ken niemand die de dag ook echt viert.

25 april daarentegen, Bevrijdingsdag, voelt veel feestelijker! Waar Italië eerst de agressor was in WO-II, keerde het tij in 1943 toen het land zelf bezet werd door de Duitsers. Enkel een groep fanatieke fascisten vormde onder leiding van Mussolini nog de Marionettenstaat Republiek van Salò. Het duurde nog tot 2 mei 1945, toen de laatste Duitse en fascistische troepen zich overgaven en het land officieel bevrijd was.

2 Mei dus en niet 25 april. Toch werd na de oorlog voor 25 april gekozen om de bevrijding te vieren, omdat op die dag Mussolini uit Salò wegvluchtte en dus het einde van de fascistische Republiek een feit was. Drie dagen later werd Il Duce door partizanen gedood en werd zijn lichaam bij een benzinestation in Milaan aan de voeten opgehangen. 25 April was dus de bevrijding van Mussolini, van de fascisten.

Al jaren vier ik die dag met vrienden in het park. Niet zo maar een park. Nee, Il Parco degli Acquedotti van maar liefst 240 hectare groot, waar zeven Romeinse aquaducten passeren! Zaak is dus duidelijk af te spreken waar we ons zullen treffen. Dankzij de smartphone is dat gelukkig iets makkelijker geworden.

Wij zijn namelijk niet de enigen die Bevrijdingsdag in het park doorbrengen! Ieder jaar moeten we langer rondrijden voor een fatsoenlijke parkeerplaats. Ook nu lukt het nauwelijks en zet ik de ongeduldige en steeds nerveuzer wordende echtgenoot en kinderen na het zoveelste rondje af om verder alleen te zoeken naar een plek voor de wagen.

Hoewel het geen goede, officiële parkeerplaats wordt, stem ik me na tien minuten dwalen fier tevreden met iets wat door kan gaan voor ‘redelijk’. Ik sta nl niet voor een garage, niet op een gehandicaptenplaats, niet op een zebrapad, niet in de bocht, niet op de stoep en niet op een scooterparkeerplaats. Wel grenzend aan een zebrapad en vlak voor de bocht, dus het is zeker een twijfelgeval. Een slecht gehumeurde agent zal het boetewaardig vinden, maar ook mijn geduld is op en ik laat de wagen, op anderhalve kilometer afstand van het park staan.    

Zodra ik via een ijzeren trap over de eerste resten van een van de aquaducten klim en bovenaan even halt houd zodat ik een groot deel van het park kan overzien, voel ik weer dat jaarlijkse geluksgevoel: Ik zie honderden mensen in grote en kleine groepjes verzameld om de dag door te brengen in volledige vrijheid.

Een verliefd koppeltje liggend op een kleed in het gras, een jong gezin met wandelwagen en loopfietsje, een groep voetballende jeugd, een volledige familie met grootvader en grootmoeder op luie strandstoelen en druk organiserende tantes die allerlei lekkers uit koelboxen op tafels uitstallen, een actieve groep vrienden die een partytent aan het opstellen zijn, en ook de Rave-partyende jongeren zijn er weer bij: de stereo staat al aan en met ontblote bovenlichamen dansen de jongens en meisjes hun vrijheid tegemoet.

Overal, ja werkelijk overal, zie ik rooksignalen van beginnende barbecue-vuurtjes. Want picknicken doen de Italianen uiteraard niet met een broodje uit de hand. Neen! Ook in het park moet een feestmaaltijd compleet zijn en dus mogen pasta, secondo, contorni en fruit, niet ontbreken. Heerlijk! In alle vrijheid eten dat het een lieve lust is!

Niemand stoort zich aan de rooklucht van een ander. Niemand aan de Rave-muziek. Niemand aan de voetbal of volleybal die plots midden in een bord pasta belandt. Niemand aan de vreemde hond die op het picknick-kleed komt snuffelen! Het is een van de weinige dagen dat ik geen geschreeuw of gevloek hoor, terwijl ik me middenin een bont gezelschap Italianen bevind.

Iedereen geniet van de volledige vrijheid. Een bevochten vrijheid. Duur betaald. Die terecht herdacht wordt op een waardige manier: met volle teugen genieten van die verworven vrijheid die voor iedereen gelijk is! En het elkaar toewensen, zoals die dag gewoon is:  Buon 25 aprile!